چند صدایی در موسیقی بوشهر به جز یک مورد، آن هم در «خیام خوانی»، اغلب تابع دگرصدایی (هتروفونی) است و این با چندصدایی (پلی فونی) متفاوت است. این نوع چند صدایی در واقع تکرار یک ملودی واحد توسط نوازنده و خواننده و یا چند خواننده صورت میگیرد که به برخورد ناخودآگاه میانجامد که این برخورد اصوات به هیچ وجه تابع روابط هارمونی نیست. از جمله موارد چند صدایی میتوان به تقلید ملودی توسط خواننده و یا نوازنده اشاره کرد که این تکرار خط نغمه(ملودی) توسط خواننده، به طور متناوب و یا با تأخیر صورت میگیرد که در این مورد میتوان به بعضی نوحههای پامنبری و ذکرها اشاره داشت که نوعی تقلیدخوانی را در پی دارد. از دیگر موارد چندصدایی در موسیقی بوشهر، اجرای فرم واخوان در نوازندگی نی انبان و یا نی جفتی است که نوعی موازیخوانی را در پی دارد که صدای واخوان حرکت بالارونده و پایین روندهٔ نغمه را تعقیب میکند. در برخی گونههای «یزله» و «نِیمه» نیز به نوعی پاسخخوانی (رسپانسوریال) برخورد میکنیم. در این نوع چند صدایی، تک خوان هنوز بند خود را به پایان نبرده که بند بعد توسط کر اجرا میشود. در این لحظه با تلاقی تک خوان و کر، نوعی چندصدایی به وجود میآید .این روش علاوه بر فرمهای یادشده در عزای سرپایی بانوان و همچنین یزله عزا نیز به چشم میخورد.
نوشتاری از سید محمدرضا بلادی |